Việc Ngân hàng Agibank tỉnh Hòa Bình giải ngân khoản vay 30 tỷ, hỗ trợ doanh nghiệp từ tháng 10/2017. Đến khi doanh nghiệp bán hàng, tiền trả về ngân hàng phải thu luôn. Tuy nhiên ngân hàng không thu nợ theo điều 47, Quyết định 226/QĐ-HĐTV-TD mà để cho khách hàng tự ý rút ra dẫn đến không thu hồi được tiền về cho ngân hàng.

Công ty cổ phần mía đường Hòa Bình. Ảnh Thụy Du

Qua tìm hiểu được biết, công ty Cổ phần mía đường Hòa Bình hoạt động không hiệu quả, nợ nần khắp nơi…

Để thu hồi số tiền trên, mới đây Agibank tỉnh Hòa Bình đã phải cầu cứu Công an huyện Lạc Sơn (Hòa Bình) niêm phong kho hàng thành phẩm của Công ty CP mía đường Hòa Bình.

Theo Quyết định 226/QĐ-HĐTV-TD ngày 09/03/2017 (Quy chế cho vay đối với khách hàng trong hệ thống Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam) của Chủ tịch HĐTV Agribank nêu rõ:  Mục 2, Điều 47: “Khách hàng có phương án sử dụng vốn khả thi để đảm bảo trả nợ được khoản vay mới và giảm dần dư nợ khoản vay cũ”.

Và theo Điều 49: Agribank nơi cho vay phải có phương án kiểm tra, giám sát chặt chẽ, khả thi quá trình giải ngân, sử dụng vốn vay đúng mục đích, quản lý dòng tiền của khách hàng;

Phân công cán bộ hoặc nhóm cán bộ giám sát trực tiếp, thường xuyên tại nơi thực hiện hoạt động kinh doanh; phải nắm bắt thực trạng hoạt động kinh doanh của khách hàng (nhập, xuất, tồn kho vật tư hàng hóa; công nợ; tiến độ thực hiện dự án, phương án kinh doanh, doanh thu bán hàng...);

Trực tiếp giám sát khách hàng thực hiện đúng các nội dung đã cam kết tại khoản 3 Điều 47 và các thỏa thuận khác; phát hiện kịp thời các vi phạm, đề xuất các giải pháp xử lý phù hợp.

Kho của công ty CP mía đường Hòa Bình được niêm phong. Ảnh Thụy Du

Mọi nguồn thu của khách hàng kể cả từ nguồn thu của khoản vay cũ, bán tài sản bảo đảm được thu nợ cho khoản vay hỗ trợ khách hàng tháo gỡ khó khăn. Sau khi hoàn tất toán khoản vay hỗ trợ sẽ thu nợ cho khoản vay cũ.

Các nội dung khác không quy định tại Mục này, Agribank thực hiện theo quy định tại Quy chế này.

Theo thông tin có được, Công ty CP mía đường Hòa Bình còn nợ tiền nguyên vật liệu hơn 11 tỷ đồng, công nhân không được nhận lương 3 tháng liền. Kho hàng chứa khoảng 3.000 tấn đường (trị giá khoảng 36 tỷ), hiện nay chỉ còn 850 tấn đường. Với lượng đường còn lại dù doanh nghiệp này có bán hết thì vẫn không đủ trả tiền nợ nguyên vật liệu, vậy tiền đâu để trả nợ gói vay 30 tỷ đồng cho ngân hàng Agribank tỉnh Hòa Bình?

Khi không thể thu hồi được nợ, phía Agribank Hòa Bình mới cầu cứu cơ quan chức năng can thiệp. Đồng thời, “ngóng” doanh nghiệp tìm được đối tác góp vốn hoặc mua lại nhà máy… để thu hồi khoản vay.

Trao đổi báo chí về việc vì sao tiền hàng về, ngân hàng không thu nợ, cắt lãi mà lại lập tức giải ngân ngay? Ông Nguyễn Cảnh Hậu, Trưởng phòng tín dụng, khách hàng doanh nghiệp lý giải: “Dòng tiền không quay về, do doanh nghiệp không hợp tác. Ban đầu thì khả thi, tiền về rất đúng thời hạn. Nhưng dần dần do giá bán thấp, nguyên vật liệu nhập cao, do vấn đề đường điện… nên sản xuất kinh doanh càng thua lỗ. Do hàng tiền không về, nên ngân hàng không cho vay nữa”.

Do không thể thu hồi được nợ, đến ngày 25/05/2018 Agribank tỉnh Hòa Bình đã phối hợp với Công an huyện Lạc Sơn niêm phong kho hàng của Nhà máy đường. Trao đổi với báo chí ông Phạm Kiên Cường, Giám đốc Agribank tỉnh Hòa Bình khẳng định: “Thu hồi không được, thì xử lý về tài sản, đàm phán giữa ngân hàng và công ty. Không phải nói thu là thu được ngay, phải có quá trình. Khó khăn trong thu nợ nhưng không mất vốn…”.

Liên quan đến quy trình xử lý nợ, Luật Sư, Đặng Văn Cường, Trưởng văn phòng Luật Sư Chính Pháp Hà Nội cho biết: Quy trình xử lý nợ theo đúng quy định phải trải qua rất nhiều giai đoạn. Đầu tiên Ngân hàng sẽ lập phương án, giải pháp xử lý nợ quá hạn và thông báo cho cá nhân, tổ chức vay để cùng có cách thức xử lý khoản vay. Trong trường hợp cá nhân, tổ chức vay không thực hiện như cam kết, thỏa thuận đã ký trong Hợp đồng hoặc cố tình không hợp tác để giải quyết khoản vay thì Ngân hàng sẽ tiến hành xem xét để xử lý tài sản bảo đảm. Nếu cá nhân, tổ chức không chịu hợp tác bàn giao tài sản, thì Ngân hàng có thể khởi kiện ra Tòa yêu cầu Tòa án xem xét, giải quyết. Có thể nói để thu hồi được nợ thì cần có thời gian và trên thực tế rất nhiều ngân hàng gặp khó khăn trong việc thu hồi nợ.

Hiện nay, để tạo điều kiện xử lý vấn đề nợ xấu của Ngân hàng, pháp luật có quy định cụ thể về việc xử lý nợ xấu tại Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 của Quốc hội bao gồm một số chính sách về xử lý nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ do Chính phủ thành lập để xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng; quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc xử lý nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ,do Chính phủ thành lập để xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng.

Qua vụ việc trên, dư luận đang đặt ra câu hỏi Liệu có phải do Ngân hàng Agribank quản lý không chặt chẽ nên mới để doanh nghiệp sử dụng vốn vay không hiệu quả, gây ảnh hưởng đến việc thu hồi nợ, thậm chí mất vốn của ngân hàng?